ผู้จัดการมรดก | สิทธิทายาทฟ้องบุคคลภายนอก

การแบ่งปันทรัพย์มรดกให้แก่ทายาทที่ผู้จัดการมรดกจะต้องจัดการร่วมกัน เมื่อมีทายาทหลายคนทายาทแต่ละคนก็ย่อมมีสิทธิเป็นเจ้าของตามส่วนที่ตนจะพึงได้ เจ้าของรวมคนหนึ่ง ๆ อาจใช้สิทธิอันเกิดแต่กรรมสิทธิ์ ครอบไปถึงทรัพย์สินทั้งหมดเพื่อต่อสู้บุคคลภายนอก

ศาลชั้นต้นวินิจฉัยว่า ศาลแพ่งธนบุรีมีคำสั่งตั้งโจทก์และนางจู เป็นผู้จัดการมรดกของนายทวีศักดิ์ ผู้ทรงเช็คพิพาทก่อนที่โจทก์จะฟ้องคดีนี้ เมื่อผู้จัดการมรดกอีกคนหนึ่งไม่ได้ร่วมเป็นโจทก์ฟ้องคดีนี้ โจทก์จึงไม่มีอำนาจฟ้องและโจทก์จะฟ้องคดีในฐานะทายาทไม่ได้ด้วย เพราะมีผู้จัดการมรดกแล้ว ทายาทย่อมไม่มีสิทธิเข้าจัดการมรดก พิพากษายกฟ้อง

ศาลฎีกาวินิจฉัยว่า ไม่มีเหตุผลใดที่จะห้ามมิให้ทายาทฟ้องร้องดังเช่นคดีนี้ โจทก์ในฐานะทายาทจึงมีอำนาจฟ้องที่ศาลอุทธรณ์วินิจฉัยมานั้นศาลฎีกาไม่เห็นพ้องด้วย พิพากษากลับ

คำพิพากษาศาลฎีกาที่ 1824/2543

แม้มรดกจะมีผู้จัดการมรดกแล้ว ทายาทก็ยังมีสิทธิฟ้องให้บุคคลภายนอกชำระหนี้สินของกองมรดกได้

โจทก์ฟ้องว่า จำเลยออกเช็คลงวันที่ 20 พฤษภาคม 2540จำนวนเงิน 250,000 บาท แล้วนำมาขายลดให้นายทวีศักดิ์ จารุศิริธรางกูรต่อมานายทวีศักดิ์นำเช็คไปเข้าบัญชีเพื่อเรียกเก็บเงิน ปรากฏว่านายทวีศักดิ์ถึงแก่กรรมเมื่อวันที่ 19 พฤษภาคม 2540 ในวันที่ 20 พฤษภาคม 2540ธนาคารตามเช็คปฏิเสธการจ่ายเงินโจทก์เป็นภริยาโดยชอบกฎหมายและเป็นผู้จัดการมรดกของนายทวีศักดิ์ โจทก์ทวงถามให้จำเลยชำระหนี้แล้วแต่จำเลยเพิกเฉย โจทก์จึงมาฟ้องคดีนี้ในฐานะทายาทและผู้จัดการมรดกของนายทวีศักดิ์ ขอให้บังคับจำเลยชำระเงินจำนวน 250,000 บาท พร้อมดอกเบี้ยในอัตราร้อยละ 7.5 ต่อปี นับแต่วันที่ 20 พฤษภาคม 2540จนกว่าจะชำระเสร็จ

จำเลยขาดนัดยื่นคำให้การและขาดนัดพิจารณา

ศาลชั้นต้นวินิจฉัยว่า ศาลแพ่งธนบุรีมีคำสั่งตั้งโจทก์และนางจูจารุศิริธรางกูร เป็นผู้จัดการมรดกของนายทวีศักดิ์ จารุศิริธรางกูรผู้ทรงเช็คพิพาทก่อนที่โจทก์จะฟ้องคดีนี้ เมื่อผู้จัดการมรดกอีกคนหนึ่งไม่ได้ร่วมเป็นโจทก์ฟ้องคดีนี้ โจทก์จึงไม่มีอำนาจฟ้องและโจทก์จะฟ้องคดีในฐานะทายาทไม่ได้ด้วย เพราะมีผู้จัดการมรดกแล้ว ทายาทย่อมไม่มีสิทธิเข้าจัดการมรดก พิพากษายกฟ้อง

โจทก์อุทธรณ์
ศาลอุทธรณ์พิพากษายืน
โจทก์ฎีกา
ศาลฎีกาวินิจฉัยว่า "พิเคราะห์พยานหลักฐานของโจทก์แล้วข้อเท็จจริงฟังได้ยุติว่า โจทก์เป็นภริยาโดยชอบด้วยกฎหมายของนายทวีศักดิ์ จารุศิริธรางกูร เจ้ามรดกซึ่งถึงแก่ความตายเมื่อวันที่ 19พฤษภาคม 2540 ก่อนถึงแก่ความตายนายทวีศักดิ์ได้นำเช็คเอกสารหมาย จ.1 ไปให้ธนาคารกรุงเทพ จำกัด (มหาชน) สาขาบางกอกน้อยที่นายทวีศักดิ์เปิดบัญชีไว้เพื่อเรียกเก็บเงิน ต่อมาวันที่ 20 พฤษภาคม2540 ธนาคารตามเช็คได้ปฏิเสธการจ่ายเงินตามใบคืนเช็คเอกสารหมาย จ.2 ก่อนฟ้องคดีนี้ศาลแพ่งธนบุรีมีคำสั่งให้โจทก์กับนางจูจารุศิริธรางกูร ร่วมกันเป็นผู้จัดการมรดกของนายทวีศักดิ์ ผู้ตายโดยคำสั่งมิได้กำหนดสิทธิและหน้าที่ของผู้จัดการมรดกไว้โดยเฉพาะโจทก์เพียงผู้เดียวฟ้องคดีนี้ในฐานะทายาทและผู้จัดการมรดกของผู้ตาย โดยนางจูผู้จัดการมรดกอีกคนหนึ่งไม่ได้ร่วมเป็นโจทก์ฟ้องด้วยปัญหาวินิจฉัยตามฎีกาของโจทก์มีว่า โจทก์มีอำนาจฟ้องหรือไม่ โจทก์ฎีกาว่าโจทก์มีอำนาจฟ้องเนื่องจากโจทก์เป็นทายาทโดยชอบธรรมและผู้จัดการมรดก การฟ้องคดีติดตามหนี้สินเป็นการรวบรวมทรัพย์สินเข้าสู่กองมรดกเป็นการรักษาผลประโยชน์ของทายาท มิใช่เป็นการแบ่งปันทรัพย์มรดกให้แก่ทายาทที่ผู้จัดการมรดกจะต้องจัดการร่วมกันตามประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์ มาตรา 1726 เห็นว่า แม้มรดกนั้นจะมีผู้จัดการมรดกอยู่แล้ว ทายาทก็ยังมีสิทธิฟ้องร้องให้บุคคลภายนอกชำระหนี้สินของกองมรดกอันเป็นการรักษาสิทธิอันจะพึงตกแก่กองมรดกได้ เพราะตามประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์ มาตรา 1599 เมื่อเจ้ามรดกตายทรัพย์มรดกนั้นก็จะตกยังทายาท เมื่อมีทายาทหลายคนทายาทแต่ละคนก็ย่อมมีสิทธิเป็นเจ้าของตามส่วนที่ตนจะพึงได้ ซึ่งเจ้าของรวมคนหนึ่ง ๆอาจใช้สิทธิอันเกิดแก่กรรมสิทธิ์ครอบไปถึงทรัพย์สินทั้งหมดเพื่อต่อสู้บุคคลภายนอก รวมถึงการเรียกร้องเอาทรัพย์สินตามประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์ มาตรา 1359 ซึ่งมาตรา 1745 ก็ให้นำมาใช้บังคับได้ทั้งบทบัญญัติในประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์ บรรพ 6 ลักษณะ 4 อันว่าด้วยวิธีจัดการและปันทรัพย์มรดกก็มิให้ทายาทฟ้องร้องในกรณีเช่นนี้ แต่จะเห็นได้ตามมาตรา 1737 ว่า แม้แต่เจ้าหนี้กองมรดกจะฟ้องร้องทายาทคนใดก็ได้ แต่ถ้ามีผู้จัดการมรดกให้เรียกผู้จัดการมรดกเข้ามาในคดีด้วย ซึ่งแสดงให้เห็นว่าแม้มรดกมีผู้จัดการมรดกแล้วเจ้าหนี้ก็ยังฟ้องร้องทายาทได้ แต่เพื่อความสะดวกก็ให้เรียกผู้จัดการมรดกเข้ามาด้วย จึงไม่มีเหตุผลใดที่จะห้ามมิให้ทายาทฟ้องร้องดังเช่นคดีนี้ โจทก์ในฐานะทายาทจึงมีอำนาจฟ้องที่ศาลอุทธรณ์วินิจฉัยมานั้นศาลฎีกาไม่เห็นพ้องด้วย ฎีกาของโจทก์ฟังขึ้น สำหรับปัญหาที่ว่าจำเลยจะต้องรับผิดตามฟ้องต่อโจทก์หรือไม่ ศาลล่างทั้งสองยังมิได้วินิจฉัย ศาลฎีกาเห็นสมควรวินิจฉัยไปเลยโดยไม่ต้องย้อนสำนวน โจทก์มีตัวโจทก์มาเบิกความยืนยันว่า จำเลยออกเช็คลงวันที่ 20 พฤษภาคม 2540 จำนวนเงิน 250,000 บาท ตามเอกสารหมาย จ.1 แล้วนำมาขายลดให้นายทวีศักดิ์ ต่อมานายทวีศักดิ์นำเช็คไปให้ธนาคารกรุงเทพ จำกัด (มหาชน) สาขาบางกอกน้อย เรียกเก็บเงินเข้าบัญชีที่นายทวีศักดิ์ได้เปิดไว้เพื่อเรียกเก็บเงินแทน แต่ธนาคารปฏิเสธการจ่ายเงินเมื่อวันที่ 20 พฤษภาคม 2540 ตามใบคืนเช็คเอกสารหมาย จ.2ทั้งยังมีการ์ดตัวอย่างลายมือชื่อจำเลยและบัญชีกระแสรายวันที่จำเลยเปิดไว้ตามเอกสารหมาย จ.4 และ จ.5 มาแสดง ซึ่งศาลตรวจดูลายมือชื่อผู้สั่งจ่ายเอกสารหมาย จ.1 เปรียบเทียบกับลายมือชื่อในการ์ดตัวอย่างลายมือชื่อจำเลยในเอกสารหมาย จ.4 และ จ.5 แล้วลักษณะลีลาและการเขียนเป็นอย่างเดียวกัน ข้อเท็จจริงจึงรับฟังได้ตามพยานหลักฐานที่โจทก์นำสืบว่า จำเลยได้สั่งจ่ายเช็คแล้วธนาคารปฏิเสธการจ่ายเงินจำเลยจึงต้องรับผิดชำระเงินตามเช็คพร้อมด้วยดอกเบี้ยอัตราร้อยละ7.5 ต่อปี นับแต่วันที่ธนาคารปฏิเสธการจ่ายเงินจนกว่าจะชำระเสร็จเมื่อนายทวีศักดิ์ถึงแก่ความตายมรดกของนายทวีศักดิ์ซึ่งรวมทั้งสิทธิตามเช็คเอกสารหมาย จ.1 จึงตกได้แก่ทายาทซึ่งรวมทั้งโจทก์ที่เป็นทายาทคนหนึ่งด้วยตามประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์มาตรา 1599 และ 1600"

พิพากษากลับเป็นว่า ให้จำเลยชำระเงินจำนวน 250,000 บาทพร้อมด้วยดอกเบี้ยอัตราร้อยละ 7.5 ต่อปี นับแต่วันที่ 20 พฤษภาคม2540 จนกว่าจะชำระเสร็จแก่โจทก์ แต่ดอกเบี้ยคำนวณถึงวันฟ้อง(วันที่ 2 กันยายน 2540) ไม่ให้เกิน 5,444 บาท
( ผล อนุวัตรนิติการ - ระพินทร บรรจงศิลป - สมชาย จุลนิติ์ )
ประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์
มาตรา 1599 เมื่อบุคคลใดตาย มรดกของบุคคลนั้นตกทอดแก่ทายาท
ทายาทอาจเสียไปซึ่งสิทธิในมรดกได้แต่โดยบทบัญญัติแห่งประมวล กฎหมายนี้หรือกฎหมาย
ประมวลกฎหมายวิธีพิจารณาความแพ่ง
มาตรา 55 เมื่อมีข้อโต้แย้งเกิดขึ้น เกี่ยวกับสิทธิหรือหน้าที่ของ บุคคลใดตามกฎหมายแพ่ง หรือบุคคลใดจะต้องใช้สิทธิทางศาล บุคคลนั้นชอบที่จะเสนอคดีของตนต่อศาลส่วนแพ่งที่มีเขตอำนาจได้ ตามบทบัญญัติแห่งกฎหมายแพ่งและประมวลกฎหมายนี้

คำพิพากษาศาลฎีกาที่ 1824/2543 กองมรดกที่มีผู้จัดการมรดกร่วมกันนั้นผู้จัดการมรดกจะต้องจัดการมรดกร่วมกัน เมื่อทายาทมีสิทธิรับมรดกจึงเป็นเจ้าของรวม ย่อมสามารถใช้สิทธิเกี่ยวกับทรัพย์มรดกนั้นครอบไปถึงทรัพย์สินทั้งหมดเพื่อต่อสู้บุคคลภายนอกได้แม้กองมรดกจะมีทายาทแล้วก็ไม่มีกฎหมายห้ามมิให้ทายาทฟ้องบุคคลภายนอกให้ชำระหนี้แก่กองมรดกได้

ทนายความประชาชน
ชมรมปรึกษาคดีฟรี ทั่วประเทศฯ (ช ป.ท.)
hello! I am an admin of the People's Lawyer - Free Legal Consultation Club Nationwide (Chor.Por.T.A.) giving advice - like a relative - free of charge, call or add Line 089 214 2456
สวัสดี! ฉันเป็นแอดมินของทนายความประชาชน - ชมรมปรึกษาคดีฟรีทั่วประเทศฯ (ช.ป.ท.) ให้คำปรึกษา- ดุจญาติมิตร - ไม่คิดค่าใช้จ่าย โทร.หรือ แอดไลน์ 089 214 2456


X
STILL NOT SURE WHAT TO DO?
We are glad that you preferred to contact us. Please fill our short form and one of our friendly team members will contact you back.
Form is not available. Please visit our contact page.
X
CONTACT US